Układ przestrzenny Biecza

Biecz leży na jednym ze wzgórz Pogórza Karpackiego. Usytuowany jest na północ od rzeki Ropy, która płynie u podnóża wzniesienia. Nazywany jest „Perłą Podkarpacia” lub „Małym Krakowem” z powodu licznych zabytków, skupionych na niewielkiej przestrzeni. Leżą one w obrębie średniowiecznych murów obronnych. Ponad kamienicami górują: kolegiata, dzwonnica, dwie baszty, mury miejskie i wieża ratuszowa. Układ przestrzenno urbanistyczny Biecza zachował się z czasów średniowiecza bez większych zmian.

Grzbiet wzgórza ma kształt owalny. Centralnym miejscem Biecza jest wybrukowany rynek. Od strony zachodniej zabytkową część miasta kończy kolegiata, a od wschodniej szpital świętego Ducha.

Biecki Rynek ma wymiary sto dziesięć na siedemdziesiąt pięć metrów. Na jego środku znajduje się ratusz z renesansową wieżą. W budynku mieści się Urząd Miasta i Gminy Biecz oraz wejście na wieżę widokową. We wschodniej części rynku, naprzeciwko wejścia do ratusza, znajduje się okrągła, kamienna fontanna o średnicy pięciu metrów. Północno-wschodni róg zdobi drewniana rzeźba świętego Floriana z przełomu osiemnastego i dziewiętnastego wieku w przeszklonej kapliczce. Nosi on strój rzymskiego żołnierza. W prawej ręce trzyma drewniane wiadro. Wylewa z niego wodę prosto na płonący, drewniany kościół znajdujący się u jego stóp.

Wzdłuż wschodniej, południowej i północnej linii rynku rosną drzewa. Między nimi zamontowano ławki. Po stronie zachodniej rynku, pod ratuszem utworzono parking.

Wokół rynku ciągną się ulice. Za nimi stoją murowane domy z wieków od szesnastego do dwudziestego. Mają jedno lub dwa piętra. Pomalowano je na różne kolory: biały, jasny róż, pomarańczowy, żółty, zielony. Pokryto blachą. Na parterze znajdują się sklepy i lokale usługowe, a na piętrze mieszkania.

Po południowej stronie rynku, pod numerem 18 mieści się Bieckie Centrum Kultury. Pod numerem 20 - Biblioteka Biecz wraz z Urzędem Gminy. Budynek ten jest odrestaurowaną dawną synagogą. W południowo-zachodniej stronie rynku pod numerem 2 znajduje się jedna z najciekawszych kamienic mieszczańskich zwana „Domem Becza”. Jest jednopiętrowa, pomalowana na żółto, kryta czerwoną dachówką. Pochodzi z piętnastego wieku.

tekst: Anna Franik

konsultacja dostępności: Regina Mynarska, Dawid Górny (Fundacja Pełni Kultury)

konsultacja merytoryczna: Damian Nowak (Muzeum Ziemi Bieckiej)

czas powstania: lipiec 2022 roku

Tekst zrealizowano w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu “Biecz – zobaczyć miasto Marcina Kromera. Udostępnienie kultury osobom z niepełnosprawnością wzroku”.