Dawna synagoga, obecnie Urząd Miasta Biecz

Po południowej stronie rynku pod numerem dwadzieścia stoi dawna synagoga Szul. Zbudowano ją na przełomie dziewiętnastego i dwudziestego wieku. Obecnie znajduje się w niej Urząd Miasta.

To jednopiętrowy budynek, pomalowany na kolor różowy, kryty blachą. Jego wymiary to czternaście na dziesięć metrów. Do trzech stron budynku przylegają kamienice.

W ścianie frontowej okna i drzwi zwieńczone są półkoliście. Na parterze znajdują się trzy okna i dwoje drzwi, na pierwszym piętrze pięć okien. Górne części okien i drzwi okalają półkoliste obramowania. To wypukłe opaski wykonane z cementu, a pomalowane na biało. Na środku opasek wstawiono cementową ozdobę w kształcie rombu. To tak zwany zwornik.

Dwoje drewnianych drzwi umieszczono obok siebie po prawej stronie budynku.  Obecnie używane są drzwi od strony prawej.

Parter i piętro oddzielone są białym gzymsem. To pozioma listwa wystająca nieco przed budynek. Między oknami na parterze przytwierdzono czarną tablicę w złotej ramce i ze złotymi napisami. Od góry umieszczono Gwiazdę Dawida, jeden z symboli państwa Izrael. Gwiazda Dawida składa się z dwóch zachodzących na siebie trójkątów równoramiennych. Po prawej i lewej stronie gwiazdy znajdują się dwa wierzchołki trójkątów, a na górze i dole po jednym.

Pod nią napis wielkimi literami napis IN MEMORIAM co z łaciny oznacza „ku pamięci”. Dalej naniesiono tekst:  Dla upamiętnienia tragedii żydowskich dzieci, kobiet i mężczyzn z Biecza i okolic okrutnie prześladowanych i wymordowanych przez hitlerowskich oprawców w latach tysiąc dziewięćset trzydzieści dziewięć - tysiąc dziewięćset czterdzieści pięć. Towarzystwo Żydów z Biecza w Nowym Jorku, tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiąt osiem. Pod tym napisem umieszczono poziomo drut kolczasty, a następnie tekst w języku angielskim.

Między drzwiami znajdują się od góry: Godło Polski, Herb Biecza oraz trzy czerwone tablice z białymi napisami: Rada Miejska w Bieczu, Urząd Miejski w Bieczu, Biblioteka Biecz. Dwoje drzwi znajdują się obok siebie, ponieważ kiedyś stanowiły osobne wejścia dla mężczyzn i kobiet. Drzwiami po prawej stronie kobiety zmierzały na modlitwy do sali na piętrze. Drzwi po lewej stronie prowadziły do sali modlitw dla mężczyzn znajdującej się na parterze.

W gotyckich piwnicach dawnej synagogi znajduje się wystawa stała pod nazwą „Żydzi Biecza. Historia i zagłada”. W oknach budynku odbija się niebo oraz renesansowa wieża ratuszowa znajdująca się na środku rynku.

tekst: Anna Franik

konsultacja dostępności: Regina Mynarska, Dawid Górny (Fundacja Pełni Kultury)

konsultacja merytoryczna: Damian Nowak (Muzeum Ziemi Bieckiej)

czas powstania: sierpień 2022 roku

Tekst zrealizowano w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu “Biecz – zobaczyć miasto Marcina Kromera. Udostępnienie kultury osobom z niepełnosprawnością wzroku”.