Dzwon Urban pochodzi z tysiąc trzysta osiemdziesiątego drugiego roku. Zaliczany jest do najstarszych w Europie. Posklejany jest z kilkudziesięciu mniejszych fragmentów. Jego powierzchnię pokrywa wiele pęknięć, rys oraz dziur. Jedna z nich jest wyjątkowo duża i ma postrzępione krawędzie.

Dzwon w kształcie odwróconego kielicha ma kolor grafitowy. Jego wysokość to sto dwanaście centymetrów, a średnica w najszerszym miejscu u podstawy - sto dwadzieścia centymetrów. Grubość dzwonu wynosi około czterech centymetrów. Został odlany z brązu czyli stopu miedzi i cyny. Niegdyś ważył około jednej tony. Obecnie w wyniku uszkodzeń brakuje około jednej czwartej dzwonu. Składa się on z korony, czapy, płaszcza, wieńca i krawędzi dolnej.

Z górnej części dzwonu wyrasta korona. To cztery biegnące pionowo, a następnie krzyżujące się pod kątem prostym  pręty. Czapa to górna część, która zasklepia dzwon. Płaszcz to główna część dzwonu. W dolnej części zwanej wieńcem dzwon się lekko rozszerza. Jego dolna krawędź jest zaokrąglona.

Pomiędzy czapą a płaszczem dookoła instrumentu umieszczono wypukłe cyfry rzymskie. To data powstania dzwonu: ANNO.DOMINI.MILLESIMO.CCC.LXXXII. W połowie płaszcza dookoła dzwonu biegnie rzeźbione zdobienie, tak zwany fryz. To dwie równoległe proste linie. Pomiędzy nimi biegnie falująca gałązka z listkami. Nad fryzem dookoła dzwonu umieszczono trzy miniaturowe sceny ukrzyżowania. Na krzyżu rozpięty jest Chrystus, a po obydwu jego stronach stoją dwie postacie.

Dzwon Urban prezentuje wysoką klasę średniowiecznego ludwisarstwa. Prawdopodobnie został odlany w ludwisarni rodziny Gallów w Nowej Spiskiej Wsi. Ludwisarnia to zakład rzemieślniczy, w którym odlewano przedmioty z brązu, spiżu, mosiądzu i miedzi. Najczęściej były to dzwony, lufy do dział, posągi oraz przedmioty codziennego użytku na przykład świeczniki.

Dzwon pierwotnie zawieszony był na dzwonnicy przy kościele pod wezwaniem Bożego Ciała w Bieczu. Obecnie znajduje się w Kromerówce, jednym z oddziałów Muzeum Ziemi Bieckiej. Ma ponad sześćset lat i był świadkiem najważniejszych dla miasta wydarzeń.

tekst: Anna Franik

konsultacja dostępności: Regina Mynarska, Dawid Górny (Fundacja Pełni Kultury)

konsultacja merytoryczna: Damian Nowak (Muzeum Ziemi Bieckiej)

czas powstania: sierpień 2022 roku

Tekst zrealizowano w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu “Biecz – zobaczyć miasto Marcina Kromera. Udostępnienie kultury osobom z niepełnosprawnością wzroku”.