Brama Floriańska to główny wjazd do dawnego Krakowa. Umożliwiała wejście do miasta oraz stanowiła wojskową budowlę. Obecnie jest jednym z najbardziej znanych zabytków krakowskich. Ma postać wieży obronnej. Jej trzydziestoczterometrowa sylwetka wznosi się malowniczo pomiędzy Barbakanem a początkiem ulicy Floriańskiej. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1307 roku. Do XVI wieku była rozbudowywana i podwyższana. Do XIX wieku zmieniano rolę i układ wewnętrznych pomieszczeń oraz niektórych zewnętrznych części. Budowla została wzniesiona na planie prostokąta o wymiarach osiem i pół metra na nieco ponad dziewięć metrów. Jej mury wykonano z jasnych nieregularnych kamieni. Jedynie górna część jest ceglana. Wąski pas z cegieł pojawia się także w środkowej części ściany od strony ulicy Floriańskiej. Budowlę pokrywa czterospadowy dach z ceglastej dachówki. Wieńczy go hełm pokryty miedzianą, zzieleniałą blachą oraz pozłacana chorągiewka.

Otwór bramy jest wysoki na około trzy i pół metra, szeroki na prawie cztery metry. Zakończony ostrym łukiem. W ścianie od strony zachodniej znajduje się niewielka kaplica. Wchodząc od strony Barbakanu, mamy ją po prawej stronie. Nad ołtarzem umieszczono kopię obrazu Matki Bożej Piaskowej.

Na ścianie od  strony ulicy Floriańskiej, nad otworem bramy znajduje się ganek. Otacza go ozdobna kamienna balustrada z szarego piaskowca. Z ganku prowadzi wejście do kaplicy Najświętszej Marii Panny. Parę metrów wyżej, we wnęce umieszczono płaskorzeźbę świętego Floriana. Został przedstawiony jako rzymski żołnierz w pozłacanej zbroi. Lewą ręką podtrzymuje czerwoną chorągiew. W prawej trzyma wiaderko. Święty, jako patron strażaków, wylewa z niego wodę na o wiele mniejszy od niego budynek.

Ścianę północną, od strony Barbakanu zdobi płaskorzeźba przedstawiająca orła. Znajduje się ona na wysokości prawie dwunastu metrów. Na tle tarczy przedstawiono orła w koronie, z rozpostartymi skrzydłami.

Najwyższą, ceglaną partię ścian wieży okala wystający ganek. Podpierają go wsporniki z jasnego kamienia. Ganek jest całkowicie obudowany. W jego murze znajdują się niewielkie otwory strzelnicze. Jest to tak zwana machikuła.

Bramę Floriańskę zamierzano wyburzyć po raz trzeci na początku XX wieku. Budowano wtedy w tym miejscu linię tramwajową. Problem polegał na tym, że wysokość przejazdu pod bramą nie mieściła  pantografu, czyli wystającego nad wagonem tramwajowym odbieracza prądu. Na szczęście podjęto decyzję o poszerzeniu i pogłębieniu przejazdu. Dzięki temu zabytek ocalał. Jednak przez kolejne kilkanaście lat, przejeżdżający wąskotorowym tramwajem pod Bramą Floriańską motorniczy musieli każdorazowo składać pantograf.