Ratusz z wieżą w Bieczu

Na środku bieckiego rynku znajduje się ratusz z wieżą. Jest to budynek jednopiętrowy, murowany, pomalowany na kremowo. Pokrywa go dach z czerwonej dachówki. Jest zbudowany na planie zbliżonym do kwadratu o bokach długości czternaście metrów.

Od strony północnej ratusza wyrasta wieża, która góruje nad budynkiem. Jest wysoka na sześćdziesiąt siedem metrów. Od strony wschodniej zasłonięta jest częściowo budynkiem ratusza.

Wejście do ratusza znajduje się po stronie wschodniej. Prowadzą do niego trójboczne schody z metalowymi balustradami. Nad drzwiami wisi herb Biecza. Na parterze umieszczono dwa okna oraz blendę. Blenda to wnęka w ścianie w kształcie okna bez szyby. Wypełniona jest kamieniem o kremowym kolorze. Okna chronią metalowe, ozdobne kraty. Na pierwszym piętrze umieszczono trzy okna i jedną blendę.

Po prawej stronie od wejścia głównego znajdują się drzwi do tak zwanej turmy, czyli średniowiecznego więzienia. Od umieszczonych tu replik narzędzi tortur wieje grozą. Na ścianach zachowały się napisy i inicjały więźniów z siedemnastego wieku. Do turmy wchodzi się z poziomu rynku. Przed wejściem ustawiono posąg kata z brązu. Kaptur zasłania mu twarz. Obiema rękami trzyma rękojeść długiego miecza. Jego ostrze dotyka bruku.

Ścianę południową ratusza zdobi sześć okien. Na parterze zachowały się pozostałości po dawnym układzie okien w formie fragmentów kamiennych obramowań. W połowie długości ściany znajdują się schody do piwnic ratusza.

Ściana zachodnia ozdobiona jest sześcioma oknami i czterema blendami.

Część powierzchni rynku od strony wschodniej ratusza wyłożono czerwoną cegłą. W ten sposób zaznaczono linię fundamentów wschodniego skrzydła ratusza, który został rozebrany w I połowie XIX wieku.

Wieża ratuszowa 

Wieżę ratuszową odbudowano w tysiąc pięćset osiemdziesiątym pierwszym roku. Wcześniejsza konstrukcja uległa częściowemu zniszczeniu. Zbudowana została według projektu wrocławskiego budowniczego Jeremiasza Kwajera.

Wieża jest na planie kwadratu, jej boki mają po dziesięć metrów długości. W trzech dolnych kondygnacjach jest czworoboczna, w trzech górnych ośmioboczna.

Ściany pokryte są tak zwanym sgraffito. Jest to technika dekoracyjna polegająca na nakładaniu  i zeskrobywaniu kolejnych warstw tynku o różnych kolorach. W ten sposób powstał wzór w kształcie rombów i trójkątów w kolorze białym i czarnym.

Na każdej kondygnacji znajdują się małe okienka.

Na ścianie wschodniej wieży zachowała się tarcza zegarowa z dwudziestoczterogodzinnym podziałem. Wykonano ją techniką sgraffitową, ma średnicę czterech metrów. Jest to rzadko spotykany zegar mechaniczny. Pochodzi z szesnastego wieku, działa do dziś.

Na ścianie zachodniej umieszczono tabliczkę z popiersiem Jana Pawła drugiego upamiętniającą jego pielgrzymkę do Polski. Nad nią znajduje się tablica z czarnego szkła z okazji setnej rocznicy urodzin Adama Mickiewicza. Powyżej wmurowano tablice herbowe: Mikołaja Ligęzy, Marcina Kromera i tablicę z orłem białym.

Wieża nakryta jest baniastym hełmem zrekonstruowanym w latach 50 XX wieku. Hełm pokryto blachą miedzianą. Całość wieńczy latarnia i iglica z kogutem.

Pod hełmem utworzono taras widokowy. Prowadzi do niego sto sześćdziesiąt siedem schodów. Rozciąga się z niego panorama na Beskid Niski oraz Pogórze Ciężkowickie i rozległą dolinę rzeki Ropy. Wieża dominuje nad miastem oraz okolicą. Z daleka wskazuje drogę do miasta Biecz.

tekst: Anna Franik

konsultacja dostępności: Regina Mynarska, Dawid Górny (Fundacja Pełni Kultury)

konsultacja merytoryczna: Damian Nowak (Muzeum Ziemi Bieckiej)

czas powstania: lipiec 2022 roku Tekst zrealizowano w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach projektu “Biecz – zobaczyć miasto Marcina Kromera. Udostępnienie kultury osobom z niepełnosprawnością wzroku”.